سیستم مدیریت محتوا چیست؟

سیستم مدیریت محتوا یا  Content Management System) CMS) به نرم افزاری گفته میشه که به کمک یه سری از قابلیت‌های اون‌، چندین کاربر با سطح دسترسی مختلف میتونن محتوا رو ایجاد، ویرایش و مدیریت کنن. 

این سیستم‌ها دارای دو قسمت اصلی هستن: 

  • برنامه مدیریت محتوا (CMA): یک واسط کاربریه که به کاربران این امکان رو میده که بدون نیاز به دانش برنامه نویسی و کدنویسی HTML  به تولید و مدیریت محتوا بپردازن.
  • برنامه تحویل محتوا (CDA): که اطلاعات موجود رو تفسیر و از اون برای بروز رسانی صفحات استفاده میکنه.

در این مطلب انواع، ویژگی‌ها و مزایای استفاده از این نرم افزارها رو بررسی میکنیم.


انواع CMSها:

این سیستم‌ها انواع مختلفی دارن، اما سیستم‌های مدیریت محتوای وب و سازمان از مهم‌ترین اون‌ها هستن.


سیستم مدیریت محتوای وب (Web Content Management): به مدیران سایت کمک میکنه که بدون نیاز به دانش برنامه‌نویسی سایت خودشون رو ایجاد و مدیریت کنن. این نرم افزارها در ایران بیشتر از cmsهای دیگه مورد استفاده قرار میگیره. از جنبه نرم‌افزاری این سیستم‌ها خودشون به دو قسمت تقسیم میشن:
  • سیستم‌های صفحه محور (Page Based CMS): سایت رو به عنوان مجموعه‌ای از صفحات در نظر میگیرن و اون ها رو مدیریت میکنن و به کاربر اجازه افزودن یا لینک دادن به صفحات دیگه رو میدن. کاربر برای کار با این CMSها نیاز به دانش برنامه‌نویسی داره . این سیستم‌ها برای ساختن سایت‌های کوچک و متوسط بین 10 تا 1000 صفحه مناسبن. Jekyll و Movable Type از جمله این نرم افزارها هستن.
  • سیستم‌های قابلیت محور ( Feature Based Page): این سیستم ها براساس قابلیت های مورد نیاز مشتریان ایجاد شده، و مدیران سایت صفحات رو مدیریت نمی کنن. اون ها اطلاعات لازم رو در بانک اطلاعاتی وارد میکنن و خود سیستم، اطلاعات رو داخل صفحات سازمان دهی میکنه. در نتیجه مدیران سایت بدون نیاز به دانش برنامه نویسی میتونن سایتشون رو مدیریت کنن. این سیستم ها برای ایجاد سایت های بزرگ و بالای 1000 صفحه مناسبن. جوملا، وردپرس و دروپال از معروف‌ترین این نرم‌افزار‌ها هستن. برای آشنایی بیشتر با جوملا میتونین مطلب سیستم مدیریت محتوا جوملا رو بخونین.


سیستم مدیریت محتوای سازمانی (Enterprise Content Management): این CMSها نیز محتوا و اسناد داخلی سازمان را ذخیره، مدیریت و ارائه میکنن. در این سیستم‌ها مدیر سازمان میتونه دسترسی کاربران به اطلاعات سازمان رو محدود و مدیریت کنه. کاربران از طریق شبکه اینترانت داخل سازمان به محتوای مورد نیازشون دسترسی دارن.


ویژگی‌های سیستم مدیریت محتوا:

  • URL بهینه برای موتورهای جست‌وجو
  • راهنمای آنلاین و کامل برای کاربران
  • امکان گسترش اون‌ها با استفاده از ماژول های مختلف
  • قابلیت‌هایی برای کاربران و گروه‌های کاربری
  • پشتیبانی از قالب‌های مختلف برای تغییر در طراحی
  • داشتن برنامه دستیار نصب و ارتقا که نصب سیستم رو آسون‌تر میکنه
  • با استانداردهایی که برای دسترسی امکانات برای همه کاربران ایجاد شده سازگاری داره
  • گزارش کامل درباره آمار بازدید‌ها آخرین فعالیت‌ها و... رو میده


مزایای سیستم مدیریت محتوا:

این سیستم‌ها از لحاظ تجاری یه سری مزیت‌ها دارن:

  • کاهش نیاز به کدنویسی
  • به آسونی میتنویم ظاهرش رو ایجاد کنیم و یکپارچگی داشته باشه
  • نسخه های جدیدی برای سیستم که می‌تونیم اون رو به راحتی ارتقاء بدیم
  • مجوزهای دسترسی کاربران قابل ویرایشن

معایب سیستم مدیریت محتوا:

  • بجز قابلیت‌هایی که در CMS وجود داره قابلیت دیگه‌ای نمیشه بهش اضافه کرد یا محدودیت داره.
  • مؤلفین محتوا هم نیاز به یادگیری و مهارت‌های ویژه دارن
به طور کلی هر کدام از سیستم‌های مدیریت محتوا دارای نقاط ضعف و قوت خاص خودشون هستن. ما هم برای استفاده از اون‌ها باید با شناخت انواع مختلف و قابلیت‌هاشون و توجه به نیاز و هدفی که برای تولید و مدیریت محتوا داریم مناسب ترین سیستم رو انتخاب کنیم .