اگه قصد دارین برای کسب وکارتون یک سایت راه اندازی کنید، و با برنامه نویسی و مباحث تخصصی وب آشنا نیستین و قادر به پرداخت هزینه های بالا برای طراحی سایت اختصاصی نیستین، میتونید از سیستم های مدیریت محتوا استفاده کنید. در مطالب قبلی با سیستم های مدیریت محتوا و نحوه کارشون آشنا شدیم. جوملا هم یکی از این سیستم ها هست که به مدیریت و انتشار آسون مطالب کمک میکنه. در ادامه مطلب با جوملا آشنا میشین تا با توجه به زمینه مورد نیازتون ازش استفاده کنین.
جوملا چیست؟
جوملا یک سیستم مدیریت محتوای متن باز (open source) و رایگان هست که به کمک اون میتونین، یک وب سایت یا برنامه تحت وب رو به راحتی ایجاد کنین. 3 درصد از کل وب سایت های جهان و 9 درصد از وب سایت هایی که با CMS ایجاد شدن، از جوملا استفاده میکنن. قدرت اون در عین سادگی و کاربرپسندی باعث محبوبیتش شده . همچنین جوملا بومی سازی شده و کاملا با زبان فارسی سازگاری داره. جوملا براساس زبان php طراحی شده و با انواع پایگاه داده سازگاره، اما تکنولوژی اصلی اون براساس My SQL هست.
تاریخچه جوملا:
اولین نسخه اون که جوملا 1 نام داشت. نسخه توسعه داده شده مامبو بود، که در سال 2005 منتشر شد. گروهی از برنامه‌نویسان مامبو بعد از جدا شدن از تیم شروع به طراحی این نرم افزار کردن. نسخه‌های بعدی این نرم افزار جوملا 1.5، 1.6، 1.7، 2.5، 3 تا 3.8 بود، و نسخه 3.9 اون به زودی ارائه میشه و تازگی‌ها از نسخه آلفای ورژن 4 اون نیز رونمایی شد.
جوملا جوایز زیادی کسب کرده، از جمله اون ها از سال 2014 تا 2017 هر سال از طرف CMS Ciritic که جامعه 500 هزار نفری از کاربران خبره رو داره، به عنوان بهترین CMS سال جهان معرفی شد. فهرست کامل‌تر رو در مطلب جوایز جوملا ببینید.
ویژگی های جوملا:
ویژگی‌های مختلف جوملا باعث شده، نه تنها برای کاربران مبتدی و متوسط جذاب باشه، بلکه برای کاربران حرفه ای به دلیل قالب های آماده زیبا و افزونه های متنوع و برای برنامه نویسان هم بخاطر قدرت توسعه بالا بسیار جذاب است.
در اینجا یک سری از ویژگی های جوملا رو باهم بررسی می‌کنیم :
1. چند زبانه: جوملا از پایه ویژگی چند زبانه بودن رو در خودش داره، و از 64 زبان زنده دنیا پشتیبانی میکنه. دیگر سیستم های مدیریت محتوای وب مانند وردپرس نیز این ویژگی رو با افزودن پلاگین دارن، که ممکنه پلاگین ها با همدیگه سازگاری نداشته باشه، یا با آپدیت کردن نسخه، کدهایی که پلاگین تغییر داده دوباره به حالت اولشون برگرده. اما جوملا این مشکلات رو نداره، و از همون ابتدا میشه یک سایت چند زبانه رو باهاش راه اندازی کرد.
2. پشتیبانی خوب: وجود کاربران زیادی که از یک سیستم استفاده میکنن، به شما این اطمینان رو میده که منابع آموزشی و شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات برای اون سیستم به اندازه کافی وجود داره. همینطور اگه به مشکلی بر خوردید، افراد زیادی هستن که احتمالا اون رو حل کردن یا میتونید ازشون راهنمایی بگیرید.
3. پشتیبانی از PHP7: آخرین نسخه PHP هست، که به طور چشمگیری بهینه سازی شده، تا سرعت پردازش و بارگذاری سایت بیشتر و مصرف حافظه کمتر بشه. بعضی از سیستم‌های مدیریت محتوای وب با این نسخه سازگار نیستن، ولی جوملا سازگاره. این مزیت زمانی مشخص میشه که یک سایت پر ترافیک داشته باشین، و به طور مثال بالای صد نفر در لحظه آنلاین باشن، در اینجا سرعت پردازش و بارگذاری، بیشتر مشخص میشه.
4. آپدیت آسون: در سیستم های متن باز برای داشتن یه سیستم بی عیب و نقص از نظر امنیتی و مشکلات نرم افزاری، لازمه بعد از مدتی سیستم رو به آخرین نسخه آپدیت کنید. همچنین سیستم برای استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا نیازمند آپدیت هست. اگه آپدیت به سختی انجام بشه، شما در استفاده از این سیستم دچار مشکل میشین. جوملا به راحتی و با یک کلیک کردن به طور خودکار آپدیت میشه، و نیاز به انجام کار خاصی توسط کاربر نداره، و یک پلاگین هم داره که به صورت خودکار جوملا رو آپدیت میکنه.
5. عضویت و خبرخوان:اگه بخواین کاربران سایت از مطالب جدید با خبر بشن، جوملا با استفاده از تکنولوژی RSS این امکان رو به شما میده. کاربران لینک RSS رو که یک فایل XML هست، از سایت برمیدارن و داخل یک نرم افزار RSS Reader (خبرخوان) وارد میکنن. نرم افزار به اون‌ها عنوان آخرین مطالب رو نشون میده. جوملا علاوه بر خروجی RSS، خبرخوان هم داره. به طور مثال شما کد RSS وبلاگتون رو به ماژول جوملا میدین، و سایت عناوین مطالب جدید وبلاگ رو نمایش میده.
6. مدیریت منو: در جوملا منو کاربرد‌های مختلفی داره. به طور مثال ساختار URLها براساس منوها شکل میگیره. در نوشتن، باید مطالب سایت رو بهینه سازی کنین و به مجموعه‌ها و زیر مجموعه‌ها دسته بندی کنید، و اطمینان داشته باشین که منوها همه مطالب سایت رو دربرمیگیرن. در نمایش URL مطلب ابتدا اسم سایت و منو میاد و بعد اسم مطلب. هر منویی میتونه تعدادی زیرمنو یا منو مخفی و منوی لینک شده به سایت دیگه داشته باشه. برای هر منویی میتونین سطح دسترسی های مختلفی مشخص کنین که فقط اعضای ویژه بهش دسترسی پیدا کنن.
7. قدرت توسعه بالا: جوملا تا الان 8000 افزونه ثبت و تایید شده داره. معماری جوملا بستر انعطاف‌پذیری در اختیار توسعه‌دهندگان قرار داده که اضافه کردن امکانات، تعامل با بخش‌های مختلف و تغییرات در عملکرد سیستم رو تسهیل کرده. مثلا در وردپرس چنین معماری وجود نداره، و گاهی پلاگین‌ها تغییراتی رو در کد هسته وردپرس انجام میدن، که با آپدیت کردن سیستم از بین میرن.
8. الگوی معماری Model View Controller) MVC): معماری جوملا از الگوی MVC تبعیت میکنه. در این الگو کدهای مرتبط با منطق و کنترل سیستم، ذخیره و بازیابی داده، و نمایش اطلاعات از هم جدا هستن. در این حالت ویرایش و توسعه کدهای سیستم، و توسعه پروژه‌های بزرگ بصورت تیمی بسیار راحت تره.
جوملا یکی از CMSهای متن بازه بزرگ هست، که بهترین سیستم برای قابلیت‌های تجارت الکترونیک شناخته شده
9. سطوح دسترسی مختلف کاربران: میتونید برای کاربران مختلف سایت سطح دسترسی های متفاوتی تعیین کنید. و این امکان برای کلیه قسمت های جوملا وجود داره، مثلا دسترسی به افزونه های مختلف رو میشه برای کاربران خاصی محدود کرد، علاوه بر اون هر افزونه با توجه به کاربردی که داره، میتونه سطح دسترسی‌های مخصوص به خودش رو هم داشته باشه. در دیگر سیستم‌ها این ویژگی به اندازه جوملا قابل تنظیم نیست.
10. احراز هویت دو مرحله‌ای: به طور معمول برای احراز هویت از رمزی که کاربر مشخص میکنه استفاده میشه. اما جوملا این امکان رو میده که علاوه بر رمز یک کد امنیتی رو به ایمیل یا گوشی همراه اعضا ارسال کنه، و کاربر برای ورود به سایت علاوه بر داشتن رمز باید به ایمیل یا گوشی خودش دسترسی داشته باشه، که این باعث افزایش امنیت سایت میشه.
11. واکنش گرا براساس صفحه نمایش: براساس نوع صفحه نمایش سایت قابل تنظیم هست، اینکه توی موبایل و تبلت، توی مانیتورهای بزرگ و کوچک چجوری نمایش داده بشه که بهتر باشه. مثلا در صفحه نمایش موبایل موارد غیر ضروری حذف میشه.
12. سبک تر کردن کدها: در جوملا کدها مرتب‌تر نوشته شده، که باعث بهینه سازی کدها میشه و اجرای اون به منابع رم و CPU کمتری نیاز داره، و ویژگی های غیر ضروری کدها حذف شده.
13. امکان فشرده سازی (G ZIP): صفحه قبل از ارسال برای کاربر فشرده سازی میشه، و بعد به صورت خودکار و بدون دخالت کاربر، موقعی که مرورگر صفحه رو باز میکنه، اطلاعات رو دریافت و از حالت زیپ خارج میکنه و نمایش میده . با این کار سرعت باز شدن سایت بیشتر میشه.
14. زمان و حالت انتشار مطلب: یعنی شما میتونید مشخص کنید که هرمطلب در تاریخ خاصی منتشر، و در تاریخ خاصی از حالت انتشار خارج بشه. میتونید مطالب رو آرشیو کنید یعنی عنوان و لینک مطلب در هیچ جای سایت قابل دیدن نباشه، ولی با داشتن URL بشه به مطلب دسترسی پیدا کرد.با این ویژگی ممکنه یک مطلب داخل سایت نباشه، ولی اگه توسط موتورهای جستجو ایندکس شده باشه یا کسی آدرس URL اون رو داشته باشه، بتونه بهش دسترسی پیدا کنه.
15. حذف و ویرایش مطالب: برای حذف مطالب، جوملا یک سطل زباله داره، که بعد میشه مطالب رو بازگردانی کرد. همچنین ویرایش ها و تغییراتی که در مطالب ایجاد میشه، در قالب یه نسخه جدید از مطلب ذخیره میشه، که بعدا میتونید دو نسخه رو با هم مقایسه کنید و متوجه تغییرات ایجاد شده بشین، و حتی اون رو به حالت قبل برگردونید. همچنین زمانی که یک نفر در حال ویرایش مطلبی هست، مطلب قفل میشه و کاربران دیگه نمیتونن در اون تغییری ایجاد کنن، تا زمانی که ویرایش اون تموم بشه.
و بسیاری از ویژگی‌های دیگه‌ای که جوملا داره. در انتخاب سیستم مدیریت محتوای وب، باید ویژگی‌های هر کدوم رو به خوبی بشناسین، و با توجه به نیازتون بهترین سیستم رو انتخاب کنید. برای آشنایی بیشتر با جوملا به وبلاگ گروه تلگرامی جوملا مراجعه کنین.
