امروزه فضای مجازی در همه جا حضور دارد و تنها به یک ابزار برای  وصل شدن به آن نیاز داریم. در این فضا افراد با حجم انبوهی از اطلاعات و پیام ها رو به رو  می شوند. برای مواجه با این پیام ها ما سه راهکار پیش رو داریم: 1. خوشبین 2. بدبین   3. واقع بین باشیم. در حالت اول فرد رسانه را کاملا قابل اعتماد و سودمند می بیند در این حالت فرد منفعل است و رسانه روی او تاثیر می گذارد.درحالت دوم شخص کاملا نسبت به رسانه بدبین است و آن را یک تهدید می بیند که در این حالت نیز فرد از مزایای رسانه بی بهره می ماند. درحالت سوم  فرد به صورت فعال با رسانه برخورد می کند که برای این کار به مفهومی به نام سواد رسانه ای نیاز پیدا می کند تا با کمک آن بتواند حقیقت را درک کند و از منفعل بودن خارج شود.


در ادامه مطلب شما را با سواد رسانه ای آشنا می کنیم:


عکس



حال سواد رسانه ای چیست؟ 

یک سری از مهارت ها هستند که افراد به کمک آنها می تواند از حالت انفعالی و مصرفی خارج شود و با شناخت انواع رسانه و تولیدات آن و تفکیک آن ها از یکدیگر از موارد مفید آن بهره ببرند و موارد مضر را شناسایی کنند.


اصول و مفاهیم سواد رسانه ای:

سواد رسانه ای یک سری اصول و مفاهیم دارد که آموزش دهندگان آن نیز از همین اصول برای آموزش استفاده می کنند:

سازه ای بودن رسانه: رسانه ها سعی می کنند یک سری برداشت هایی را به  مخاطب منتقل کنند تا از طریق آن،عوامل خاصی را منعکس کنند. این جمله قدیمی «دوربین هرگز دروغ نمی گوید» بیان می کند که افراد رابطه بین واقعیت و نمایش واقعیت توسط رسانه را پذیرفته اند. اما در دنیای واقعیت مجازی و شبیه سازی کامپیوتری دیدن،عین باور کردن نیست. آنها دنیایی را به ما نشان می دهند که به نظر واقعی است اما از زاویه ای انتخاب شده که مورد نظرآنهاست.


بازسازی واقعیت به وسیله رسانه ها: رسانه ها از بی سوادی افراد در مورد رسانه و نداشتن درک عینی و مستقیم از موضوعی که رسانه بیان می کند، استفاده می کنند و واقعیت را آن گونه  که می خواهند بازسازی می کنند.


مخاطب مفهوم مورد نظر خودش را از رسانه ها دریافت می کند: 

فرد در ارتباطش با رسانه با توجه به علاقه و انگیزه و ریشه های روانشناختی و اجتماعی پیام هایی را که می خواهد انتخاب می کند؛ که این زاویه دید فرد رانشان می دهد.


سواد رسانه ای در سه جنبه مختلف استفاده می شود:

  • تعیین میزان و نحوه استفاده از منابع رسانه یا به عبارتی محتوای رسانه.

  • توانایی مصرف انتقادی و نه منفعلانه از رسانه 

  • توانایی تجزیه و تحلیل پیام ها از نظر اقتصادی و اجتماعی و سیاسی و...


راهکار سواد رسانه ای:

سواد رسانه ای باید براساس نوع نگرش و باور های بنیادین هر کشور تعیین شود تا مفید باشد. سواد رسانه ای باعث می شود به جای ابزار های فیلترینگ افراد خودشان به عنوان یک فیلتر عمل کنند و آنچه را که مفید و مناسب است را استفاده کنند و موارد مضر را تشخیص دهند.